Afleveringen
-
AdvertisementDeze week werden in El Salvador drie mannen veroordeeld voor de moord op de vier Nederlandse journalisten in 1982. Deze uitspraak lijkt El Salvador op de kaart te zetten als een land waar het recht zegeviert, en president Nayib Bukele als de man die staat voor strijd tegen onrecht en misdaad. Maar uitgerekend in dezelfde week moesten de laatste kritische journalisten als dieven in de nacht het land verlaten om niet te worden opgepakt. In de studio collega en Latijns-Amerikaredacteur Edwin Koopman.
(09:39) Saskia Dekkers in Europa draait door
Deze week de gast in onze podcast Europa draait door: Europa-correspondent Saskia Dekkers.
(11:25) Hoe het Congolese regenwoud de wereld kan redden
Minder bekend dan de Amazone, maar minstens zo belangrijk: het Congolese regenwoud. Volgens journalist en schrijver John Vandaele is het de grootste groene long ter wereld en een bron van biodiversiteit. Voor zijn boek Kan Congo de wereld redden? reisde hij door het bedreigde woud, sprak met bewoners, wetenschappers en ministers, en zag van dichtbij hoe groot de dreiging is. Wat is er nodig om dit groene wonder te redden?
Presentatie: Tim de Wit. -
Advertisement
Na een oproep van minister Veldkamp onderzoekt de Europese Commissie of Israël het humanitair recht schendt. Maar uit een gelekt rapport blijkt: dat onderzoek is allang gedaan. Al in november concludeerde de EU dat Israël mogelijk oorlogsmisdaden pleegt. Waarom het rapport niet eerder gepubliceerd werd, bespreken we met Alejandro Tauber van EUobserver, die het document in handen kreeg.
(10:31) Hongarije schendt EU-waarden voor lhbti’ers
Een belangrijk advies in de EU-rechtszaak tegen Hongarije: de wet die lhbti-uitingen beperkt, schendt de fundamentele waarden van de Unie. Een tussentijdse overwinning voor wie op 28 juni naar de Pride in Boedapest wil – ondanks het officiële verbod. Mensenrechtenactivist Rémy Bonny noemt het meer dan solidariteit: het is opkomen voor Europese kernwaarden. Europarlementariër Tineke Strik (GroenLinks-PvdA) pleit intussen voor een nieuwe zaak tegen het verbod zelf.
Presentatie: Tim de Wit. -
Met de val van kabinet-Schoof komt er een einde aan de eerste regering met een rechts-populistische signatuur. Welke invloed heeft dit op de internationale positie van Nederland? En hoe moet het demissionaire kabinet nu verder met het buitenlandbeleid? We spreken daarover met oud-diplomaat en VN-onderhandelaar Robert Serry, en met Jozias van Aartsen, voormalig minister van Buitenlandse Zaken.
Presentatie: Tim de Wit -
en Soedan: grootste humanitaire crisis ter wereld
(00:47) Val van het kabinet: Hoe nu verder met de NAVO-top?
De val van het kabinet komt op een moment van onzekerheid op het wereldtoneel. Defensie en steun voor Oekraïne staan centraal, en eind deze maand is Nederland gastheer van de NAVO-top. Wat betekent de politieke instabiliteit voor Nederlands positie in de EU en voor ons buitenlandbeleid? We bespreken het met EU-correspondent Romana Abels en Europarlementariër Tijs Reuten (GroenLinks–PvdA).
(06:02)Ook in Duitsland leidt migratiebeleid tot botsing met de rechter
Heibel om asielplannen: het is niet alleen in Nederland, waar het kabinet er net over struikelde, het gesprek van de dag. Ook in Duitsland kampt de nieuwe coalitie met de haalbaarheid van het campagnebeloften, nu de rechter heeft bepaald dat het terugwijzen van asielzoekers aan de grens zonder proces onwettig is.
Toch zet Bondskanselier Friedrich Merz door. Dat heeft niet alleen gevolgen voor het binnenland, maar ook voor de Europese samenwerking, vertelt Hanco Jürgens.
(13:43)Soedan: grootste humaniare crisis ter wereld
De burgeroorlog in Soedan woedt onverminderd voort, met groot gevaar voor de bevolking. Miljoenen mensen zijn op de vlucht geslagen. Meerdere hulporganisaties bestempelen de situatie als de grootste humanitaire crisis ter wereld. Wat betekent deze bloedige strijd voor de bevolking in Soedan? Daarover Afrika-correspondent Joost Bastmeijer.
Presentatie: Laila Frank -
Met een geheime operatie, codenaam ‘Spinnenweb’, zou Oekraïne tientallen Russische bommenwerpers hebben uitgeschakeld. De droneaanval drong diep door in Russisch grondgebied – en dat nét voor de vredesonderhandelingen die vandaag in Istanboel van start gaan. Wat zijn de implicaties voor het slagveld én de onderhandelingstafel? We vragen het aan defensie-expert en VRT-journalist Jens Franssen.
(11:31) Anti-EU-kandidaat wint Poolse presidentsverkiezingen
Met een minimaal verschil van 0,1 procent wint de rechts-conservatieve kandidaat Nawrocki de presidentsverkiezingen in Polen. Zijn nipte overwinning zet de regering van de liberale premier Tusk verder onder druk. Wat betekent deze uitslag voor de politieke stabiliteit in Polen en voor de relatie met de Europese Unie? Daarover is Jan Meijer te gast, politicoloog aan de Universiteit Leiden en kenner van de Poolse politiek.
Presentatie: Laila Frank -
Terwijl de Polen naar de stembus trekken, kijkt Brussel gespannen toe. Welke koers slaat Polen in: een terugkeer naar de Europese waardengemeenschap, of een die verder afglijdt richting het kamp van dwarsliggers zoals Hongarije en Slowakije? En is de Europese Unie in staat deze interne dreiging het hoofd te bieden? EU-correspondent Kysia Hekster duidt de uitslag en de mogelijke gevolgen voor Europa.
(16:53) De strijd om arbeidsmigranten
Migratie blijft Europa verdelen, maar volgens socioloog Hein de Haas kijken we naar de verkeerde kaart. Terwijl politici elkaar verdringen met plannen om de asielinstroom te beperken, dreigt Europa juist het volgende grote gevecht te missen: de strijd om arbeidsmigranten. Aan onze kaarttafel neemt De Haas ons mee langs vijf eeuwen migratiegeschiedenis én tekent hij de migratiewereld van morgen.
Presentatie: Tim de Wit -
Mexicanen gaan komende zondag naar de stembus om duizenden rechters te kiezen. Zo’n brede rechtstreekse verkiezing van magistraten is uniek in de wereld. Het initiatief komt van de regeringspartij Morena, maar is zeer omstreden. We spreken erover met correspondent Jan Albert Hootsen.
(10:21) Deze week in Europa draait door: Kysia Hekster
Luister naar onze wekelijkse podcast met Tim de Wit en Arend Jan Boekestijn.
(12:36) Stierenvechten blijft Spanje diep verdelen
Wie denkt aan Spaanse stereotypen denkt al snel aan stierenvechten, of in de volksmond: los toros. Maar net zo Spaans als los toros is het felle debat erover. Iedereen lijkt er een mening over te hebben in het land. Zo ook over de film Tardes de soledad (Dagen van eenzaamheid) van Albert Serra, die nu ook in Nederland te zien is. We spreken met collega en Spanje-kenner Samuel Witteveen over de cultuurstrijd die deze film opnieuw aanwakkert.
Presentatie: Laila Frank. -
Zuid-Korea staat aan de vooravond van vervroegde presidentsverkiezingen. Die werden uitgeschreven na de afzetting van de vorige president die de democratie buitenspel probeerde te zetten. De campagne legt diepe verdeeldheid bloot: tussen jong en oud, stad en platteland, en zelfs binnen families – die soms niet meer met elkaar praten. De inzet: democratie, economie en de buitenlandkoers van het land. We vragen Korea-kenner Remco Breuker (Universiteit Leiden) wat er op het spel staat.
(10:04) Humanitaire hulp in Gaza: hulp of wapen?
De mensen in Gaza snakken naar humanitaire hulp. Deze week begon de nieuwe organisatie Gaza Humanitarian Foundation (GHF) met het uitdelen van voedselpakken, maar de kritiek op de hulpverlening groeit. GHF staat volledig onder Israëlisch toezicht en distribueert hulp uitsluitend via door Israël gecontroleerde locaties. Bij een van de distributieacties werd geschoten met tientallen gewonden tot gevolg. Is er sprake van hulpverlening, of wordt humanitaire hulp hier ingezet als wapen? We bespreken het met Peter Malcontent, universitair docent aan de Universiteit Utrecht en gespecialiseerd in het Israëlisch-Palestijnse conflict.
Presentatie: Laila Frank -
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky landt vanmiddag in Berlijn, op uitnodiging van bondskanselier Friedrich Merz. Die laatste lijkt een voortrekkersrol te willen nemen in de Europese steun aan Oekraïne, en zei eerder deze week dat door Duitsland geleverde wapens nu ook in diep in Rusland mogen worden ingezet. Wat betekenen die uitspraken precies? En hoe hoopvol gaat Zelensky dit gesprek in? Daarover defensie-expert van de VRT Jens Franssen.
(08:57) De daders en slachtoffers van kindermisbruik op de Filipijnen
Kindermisbruik op de Filipijnen is een schrijnende en wijdverspreide realiteit: één op de vijf kinderen wordt er slachtoffer van. Documentairemaker Roel Nollet trok samen met onderzoeksjournalist Peter Dupont, die jarenlang undercover werkte om netwerken van kinderhandel en seksueel geweld bloot te leggen, naar het hart van deze duistere wereld. In de pas uitgekomen documentaire De Overlevers volgen ze slachtoffers én daders van kindermisbruik. Hoe dat was, vertellen ze vanmiddag.
Presentatie: Laila Frank. -
Openlijke kritiek van Duitsland op het militaire optreden van Israël: lang leek dat onmogelijk. Toch heeft bondskanselier Merz gisteren precies dat gedaan. Volgens hem zijn de aanvallen van Israël op Gaza niet meer te rechtvaardigen door de strijd tegen Hamas, en kunnen ze zelfs strijdig zijn met het internationaal humanitair recht. Daarmee lijkt de Duitse steun aan Israël niet meer zo onvoorwaardelijk als voorheen. Wat deze mogelijke koerswijziging inhoudt, bespreken we met Marja Verburg van het Duitsland Instituut.
Trumps totaalpakket
"Big beautiful bill". Zo heet het totaalpakket waarmee Donald Trump zijn complete politieke agenda in één keer door het parlement wil krijgen. Formeel is het een fiscaal plan voor belastingverlaging en bezuinigingen. Maar om in één keer klaar te zijn met het Huis van Afgevaardigden en de Senaat heeft hij ook zijn overige plannen, van deportaties tot het stimuleren van fossiele energie in het dikke dossier opgenomen. Niet alle Republikeinen zijn er even blij mee. Komt dit enorme pakket ongeschonden door de Senaat? Te gast is Amerikakenner Kirsten Verdel, auteur van het boek De eerste 100 dagen van Trump.
Presentatie: Sophie Derkzen -
De Europese Commissie wil radicaal breken met het traditionele model van ontwikkelingshulp. In een uitgelekt plan wordt hulp voortaan gekoppeld aan binnenlandse EU-belangen, zoals migratie en grondstoffen. Volgt Brussel hiermee het voorbeeld van Trump? Die vraag leggen we voor aan Brussel-correspondent Rik Rutten van NRC.
(10:17) Spannende verkiezingsrace in Suriname
Een nek-aan-nek uitslag tussen de voormalige regeringspartij NDP en de VHP van zittend president Santokhi dwingt de politieke rivalen tot samenwerking. Maar hoe haalbaar is dat met het beladen erfgoed van Bouterse en diepe maatschappelijke tegenstellingen in een land dat reikhalzend uitkijkt naar oliedollars? Over de betekenis van de uitslag journalisten Iwan Brave en Roy Khemradj.
Presentatie: Laila Frank -
Filosoof en hoogleraar Haroon Sheikh is net terug van een studiereis door de Verenigde Staten. Hij komt vertellen over het nieuwe buitenlandbeleid van de Amerikanen en schetst op de wereldkaart de contouren van de nieuwe wereldorde.
(18:00) Russische ogen op de Kaukasus
NRC-journalist Eva Cukier schuift aan over de Kaukasus. Het is de achtertuin van Rusland en er zit rijkelijk olie en gas in de grond. Genoeg ingrediënten dus voor grootmachten om hier een vinger in de pap te willen hebben.
Presentatie: Sophie Derkzen -
Het Britse gevangenissensysteem staat onder grote druk: de gevangenissen barsten uit hun voegen en alle cellen zitten vol. Daarom zijn er ingrijpende hervormingen gepresenteerd. Zo zouden gevangenen eerder vrijgelaten worden. In Nederland leidde dit tot grote politieke ophef. Hierover correspondent Anne Saenen.
(08:50) Politiegeweld in de VS vijf jaar na dood George Floyd
“I can’t breathe, I can’t breathe...”, komend weekend is het vijf jaar geleden dat George Floyd door een politieagent werd gedood. Hoe staat het nu met het politiegeweld en racisme? Daarover Amerika-kenner Carol Rock en Serginho Roosblad, die de film Documenting Police Use of Force maakte.
Presentatie: Tim de Wit -
De Franse president Macron kondigt maatregelen aan tegen vermeende pogingen van de Moslimbroederschap om via scholen, moskeeën en lobby in zowel Frankrijk als de EU politieke invloed uit te oefenen. Correspondent Eva Rammeloo over het uitgelekte inlichtingenrapport dat spreekt van ondermijning van seculiere waarden.
(14:25) Amerikaanse sancties maken Strafhof het leven zuur
Sinds de sancties van president Trump zijn ingegaan, wordt duidelijk hoe vergaand de impact is op het werk van het Internationaal Strafhof. Personen en instanties die meewerken aan het onderzoek naar mogelijke oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid van premier Netanyahu wordt het werk onmogelijk gemaakt. Overleeft het Strafhof wel vier jaar Trump, en welke verantwoordelijkheid heeft Nederland als gastland? Daarover is te gast Fons Orie, voormalig rechter aan het Joegoslaviëtribunaal.
Presentatie: Tim de Wit
-
Vandaag brengt de Zuid-Afrikaanse president Cyril Ramaphosa een bezoek aan Donald Trump in het Witte Huis. Het belooft een ongemakkelijk treffen te worden: de relatie tussen beide landen is op een dieptepunt na het opmerkelijke besluit van Trump om witte boeren uit Zuid-Afrika op te nemen als vluchtelingen. Bram Vermeulen is voor zijn programma Frontlinie in Zuid-Afrika en praat ons bij.
(17:36) Het verwoeste tienertheater van Soemy
In Soemy, een stad in het noordoosten van Oekraïne, richtten de Russen iets meer dan een maand geleden, op Palmpasen, een bloedbad aan, door twee raketten op het centrum af te schieten. Eén van de raketten trof een theater voor tieners. Zij waren niet aanwezig, maar raakten wel hun toevluchtsoord kwijt. Verslaggever Michiel Driebergen ging er kijken.
Presentatie: Laila Frank -
De Israëlische militaire aanvallen op Gaza worden steeds feller, en daarmee groeit ook de internationale druk op Israël. Zelfs trouwe bondgenoten als Frankrijk, het VK en Canada spreken nu van “concrete acties”. De EU-ministers bespreken vandaag of het associatieverdrag met Israël moet worden opgeschort. Wat kan Europa werkelijk doen om Israël tot de orde te roepen? We vragen het aan conflictanalist Erwin van Veen (Instituut Clingendael) en Europarlementariër Thijs Reuten (PvdA-GroenLinks).
(14:09) 'Historische doorbraak pandemieakkoord'
De WHO presenteert vandaag het langverwachte akkoord om toekomstige pandemieën beter aan te pakken. Maar wat staat er precies in? En hoe krachtig is de WHO nog, nu de VS als grootste geldschieter is opgestapt? Veld-epidemioloog Amrish Baidjoe geeft antwoord op de inhoud van het akkoord en hoe goed de wereld echt is voorbereid op een volgende uitbraak.
Presentatie: Tim de Wit -
Nu Roemenië een pro-EU kandidaat tot president heeft verkozen, wordt er in Brussel opgelucht gereageerd. Ondertussen wint uiterst rechts echter wel aan terrein – niet alleen in Roemenië, maar ook in Portugal, waar dit weekend parlementsverkiezingen werden gehouden. Over dit verkiezingsweekend en wat het betekent voor Europa spreken we EU-correspondent Rik Rutten en Roemenië-kenner Stefan Popa.
(09:55) Waarvan dromen Surinaamse jongeren
In de verkiezingscampagne belooft de ene na de andere partij verandering. Het land moet (zeker nu er veel olie-inkomsten aankomen) met een schone lei beginnen, zo beloven politici. Hoe denken jongeren hierover, voor wie de toekomst op het spel staat? Wat verwachten zij van de politiek? Daarover David Watson in de studio en vanuit Paramaribo Shemar Rier, voorzitter van de Surinaamse jeugdraad.
Presentatie: Laila Frank -
'De Europese Unie is erger dan China': het zijn de woorden van de Amerikaanse president Trump. Maar waarom haat hij de EU eigenlijk zo? Marieke Blom, hoofdeconoom van de ING, geeft antwoord.
(16:41) Syrië is terug op het wereldtoneel
Syrië is terug op het wereldtoneel. De banden met de VS zijn aangehaald, welke rol gaat het land nu pakken in de geopolitiek? Midden-Oosten expert Abdou Bouzerda weet meer.
Presentatie: Tim de Wit -
Als er geen verrassingen zijn spreken een Oekraïense en een Russische delegatie vanochtend elkaar in Istanboel. Hoewel dit niet het topoverleg is waarop president Zelensky had gehoopt, is het wel de eerste keer sinds kort na het begin van de oorlog in 2022 dat de twee landen weer direct contact hebben. We spreken met VRT-journalist en defensiedeskundige Jens Franssen over deze ontmoeting en de rol van Europa in de onderhandelingen.
(10:39) De klank van vrijheid: Hoe muziek verzet adem geeft
Tijdens de protesten in Belarus tegen president Aleksandr Loekasjenko in de zomer van 2020 klonk er één lied luid en duidelijk door de straten: Peremen! van de Sovjetband Kino. Gegrepen door de kracht van deze beelden en de roep om democratie, schreef Peter Vermeersch in zijn nieuwe boek Polsslag over hoe deze muziek mensen tot op de dag van vandaag blijft inspireren in de strijd voor vrijheid.
Presentatie: Sophie Derkzen -
Als er niet snel hulpgoederen Gaza worden binnengelaten, zullen veel inwoners sterven van de honger, waarschuwt UNRWA, de VN-organisatie die hulpverleent in het gebied. In Den Haag vond vanochtend een gesprek plaats tussen Kamerleden en de directeur van UNRWA in Gaza, Sam Rose. Danielle Hirsch, Kamerlid voor GroenLinks-PvdA, vertelt wat daar is besproken, en wat dat betekent in een tijd dat ook in Nederland steeds meer bestuurders zich uitspreken over de situatie in Gaza.
(11:01) Poolse vrouwen bepalend in de presidentsverkiezingen
Het kan een grote kans, óf een grote domper worden voor premier Tusk. Komende zondag gaan de Polen naar de stembus om een nieuwe president te kiezen. Als de regeringsgezinde kandidaat wint, wordt het makkelijker voor de huidige regering om haar plannen ten uitvoer te brengen. Dat gaat onder andere om het terugdraaien van strenge anti-abortuswetgeving. Maar juist rondom dat thema zijn progressieve Poolse vrouwen zo teleurgesteld in Tusk, dat ze bij deze presidentsverkiezingen dreigen weg te blijven. Over wat er op het spel staat voor Polen spreken we journalist en VPRO-collega Dore van Duivenbod. - Laat meer zien
